Αρχείο έτους 2022

Με το πολυδιαφημισμένο “καλάθι του νοικοκυριού” η κυβέρνηση προσπαθεί να αντιμετωπίσει το τεράστιο πρόβλημα της ακρίβειας με κινήσεις εντυπωσιασμού και επικοινωνιακών πυροτεχνημάτων, ενώ την ίδια στιγμή αφήνει ανεξέλεγκτη την αισχροκέρδεια στην αγορά, είναι μια διαπίστωση από τις πρώτες μέρες εφαρμογής του μέτρου.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ 5/11/2022

Μπήκε ήδη στη ζωή μας το «καλάθι του νοικοκυριού», το οποίο σύμφωνα με τα λεγόμενα εκείνων που το έστησαν θα αλλάζει κάθε εβδομάδα (Τετάρτη στις 9 το πρωί) και κάθε αλυσίδα σούπερ μάρκετ θα έχει την υποχρέωση να βάζει σε αυτό 51 προϊόντα από διαφορετικές κατηγορίες (τροφίμων, ποτών, καθαριστικών κ.λπ.), διαφορετικά κάθε φορά και στη συνέχεια αυτή η μεταβολή στα αγαθά θα γίνεται κάθε 15 ημέρες.

Εκ πρώτης όψεως ακούγεται καλό. Ίσως βοηθήσει, όπως προσμένουν από την κυβέρνηση να συγκρατηθεί κάπως η ακρίβεια και να μην περάσει όλη στους ώμους των ανθρώπων που σε συνάρτηση με τον πληθωρισμό και τις μεγάλες αυξήσεις των τιμολογίων ενέργειας, θα είναι πλέον δυσβάστακτο.

Δεδομένου του όχι μεγάλου αυτού αριθμού προϊόντων, αλλά και του ότι στα εν λόγω προϊόντα δεν θα υπάρξει πάγωμα τιμών, αλλά «λελογισμένη» και «ελεγχόμενη» αύξησή τους, μένει να αποδειχθεί το εάν τελικά, η νέα αυτή πρωτοβουλία θα φέρει κάποια ανακούφιση στον οικογενειακό προϋπολογισμό.

Οι πρώτες μέρες λειτουργίας έδειξαν ότι το εν λόγω «καλάθι του νοικοκυριού» τελικά καταλήγει να είναι… «καλάθι της ακρίβειας», αφού η εφαρμογή του συμπίπτει με τις νέες αυξήσεις «φωτιά» που άγγιξαν το 15%, όπως καταδεικνύουν τα τιμολόγια χονδρικής Οκτωβρίου – Νοεμβρίου, σε βασικά αγαθά τα οποία συμπεριλαμβάνονται στη λίστα Άδωνι.

Λένε ακόμα, ότι θα υπάρχει δυνατότητα ενημέρωσης και μέσω των ηλεκτρονικών καταστημάτων των επιχειρήσεων, αλλά και μέσα από το e-katanalotis.gr, το λεγόμενο παρατηρητήριο της αγοράς, στο οποίο κατά καιρούς μπαίνουν οι τιμές διάφορων προϊόντων που χρησιμοποιούνται ευρέως στην καθημερινότητα, όπως τα καύσιμα.

Επί του πρακτέου τώρα: Στο καλάθι εντάσσονται προϊόντα επώνυμα και ιδιωτικής ετικέτας και θα ελέγχονται κατά προτεραιότητα από τις αρμόδιες αρχές ως προς τη συμμόρφωση με τις σχετικές αποφάσεις που έχουν ληφθεί. Ωστόσο θα εξαιρούνται τα premium προϊόντα που μπορεί να βρει κάποιος σε αλυσίδες σούπερ μάρκετ, όπως τα βιολογικά.

Θα εντάσσεται τουλάχιστον ένα προϊόν από κάθε κατηγορία που οι επιχειρήσεις θα το διαθέτουν σε προσιτή τιμή, ιδίως σε σχέση με τα υπόλοιπα προϊόντα της ίδιας κατηγορίας. Μάλιστα, στη λίστα που καθορίζει η υπουργική απόφαση θα υπάρχει μια διαφορά από την αρχική που είχε δοθεί σε δημόσια διαβούλευση.

Τα προϊόντα που θα συμμετέχουν στο «καλάθι του νοικοκυριού», όπως προβλέπει η υπουργική απόφαση, μπορούν να έχουν ειδική σήμανση που θα τοποθετείται πάνω στα προϊόντα ή στα ράφια, φυσικά ή διαδικτυακά. Επίσης το ειδικό σήμα θα μπορεί να χρησιμοποιείται στις διαφημιστικές και προωθητικές καμπάνιες των επιχειρήσεων που θα συμμετέχουν.

Και πώς αντιδρά η αγορά; Μικρό… καλάθι κρατάνε, προς το παρόν, εταιρείες, ενώσεις και καταναλωτές για το πώς θα λειτουργήσει το συγκεκριμένο μέτρο και για το αν τελικά θα έχει θετική επίδραση στην καθημερινότητα του Έλληνα καταναλωτή, που τους τελευταίους μήνες διαπιστώνει μεγαλύτερη ακρίβεια και κάνει λιγότερες αγορές.

Ανάμεσα στα προϊόντα του καλαθιού του νοικοκυριού είναι και το συσκευασμένο ψωμί, το οποίο πωλείται στα σούπερ μάρκετ και όχι στα αρτοποιεία, γεγονός που δημιουργεί δικαιολογημένα την ανησυχία των αρτοποιιών σε σχέση με τον ανταγωνισμό των φούρνων της γειτονιάς.

Την ίδια ώρα, το Ινστιτούτο Καταναλωτών (ΙΝΚΑ) χαρακτηρίζει επικοινωνιακό εφεύρημα το «καλάθι του νοικοκυριού» βάζοντας στο κάδρο και την Επιτροπή Ανταγωνισμού:

Ως Ένωση δηλώνει ότι είναι αντίθετη από την πρώτη στιγμή στο “καλάθι του νοικοκυριού”, καθώς θεωρούν ότι δεν θα δώσει πραγματική λύση στο ζήτημα της ακρίβειας, το οποίο αντιμετωπίζουν χιλιάδες νοικοκυριά, εδώ και πολλούς μήνες, αλλά θα λειτουργήσει κυρίως ως επικοινωνιακό εφεύρημα.

Επίσης δεν βλέπουν πουθενά την Επιτροπή Ανταγωνισμού μέσα σε αυτό, ως πιο δυναμική παρέμβαση, δεδομένου ότι δημιουργούνται θέματα αθέμιτου ανταγωνισμού, ενώ πουθενά δεν αναφέρεται, τι θα γίνει με τις πιο απομακρυσμένες περιοχές της χώρας, όπου δεν υπάρχουν μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Υπάρχουν προφανώς πολλοί αστερίσκοι σε αυτό το μέτρο, που θα πρέπει να τους δούμε.

Το κομμάτι αυτό θα δημοσιευτεί το Σάββατο 5 Νοεμβρίου 2022 στην εβδομαδιαία κρητική εφημερίδα ΡΕΘΕΜΝΟΣ και στη στήλη μου “Επισημάνσεις”.