Ένας νερόπυργος από τα παλιά, στο δρόμο μας

Το κτίσμα στη γωνία Σωζοπόλεως και Ιωνίας, στα Σεπόλια, είναι ένας παλιός υδατόπυργος (νερόπυργος). Οι υδατόπυργοι κατασκευάζονταν για να εξυπηρετούν τις ανάγκες ύδρευσης της ευρύτερης περιοχής. Η ψηλή κατασκευή επέτρεπε την αποθήκευση μεγάλης ποσότητας νερού σε ύψος, ώστε να εξασφαλίζεται η απαραίτητη πίεση για τη διανομή του στα γύρω σπίτια και κτίρια, ειδικά πριν την ευρεία χρήση σύγχρονων συστημάτων αντλιών και δικτύων ύδρευσης.

Συγκεκριμένα για την περιοχή των Σεπολίων, η κατασκευή αυτή, μαζί με άλλες παρόμοιες στην Αθήνα, πιθανότατα συνδέεται με τα παλιά δίκτυα ύδρευσης της πόλης. Σήμερα, ο υδατόπυργος αυτός δεν είναι πλέον σε λειτουργία για την ύδρευση. Πρόκειται για ένα χαρακτηριστικό κτίσμα της περιοχής που ανήκει στην αρχιτεκτονική κληρονομιά της βιομηχανικής και αστικής ανάπτυξης των Αθηνών. Φανταστείτε κι εμείς που το είδαμε, χρειάστηκε να το ψάξουμε για να δούμε τι είναι αυτή η κατασκευή…
Ουτρέχτη: Εκεί που η ιστορία συναντά το μέλλον

Η Ουτρέχτη, η ζωντανή καρδιά της Ολλανδίας, δεν είναι απλώς μια πόλη, αλλά ένας κόμβος – πολιτιστικός, ιστορικός και, φυσικά, συγκοινωνιακός. Η περιοχή γύρω από τον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό, το Utrecht Centraal, αποτελεί την επιτομή αυτής της δυναμικής, προσφέροντας ένα μοναδικό μείγμα σύγχρονης αρχιτεκτονικής, αστικής ηρεμίας και αδιάκοπης κίνησης. Στην πρώτη ματιά, το βλέμμα πέφτει στον νέο αστικό ιστό που αγκαλιάζει τα κανάλια της πόλης.

Ο δρόμος του νερού, με τις χορταριασμένες όχθες του, προσφέρει μια ανάσα πρασίνου, ένα ήρεμο αντίδοτο στην κίνηση. Στο βάθος, τα μοντέρνα κτίρια αντανακλούν την φιλοδοξία της Ουτρέχτης: τον πύργο με την πολύχρωμη, κυκλική πρόσοψη, δίπλα σε κόκκινες – καφέ κατασκευές, υπογραμμίζει τη σύζευξη του παραδοσιακού ολλανδικού τούβλου με τη σύγχρονη, τολμηρή σχεδίαση. Αυτή η εικόνα αποτυπώνει τη μετάβαση από το βιομηχανικό παρελθόν σε ένα «πράσινο» μέλλον.

Λίγα βήματα πιο πέρα η αρχιτεκτονική γίνεται πιο εμφανής. Μεγάλες γυάλινες επιφάνειες, καθαρές γραμμές και μια ισορροπία μεταξύ γυαλιού και κόκκινης-καφέ επένδυσης, σηματοδοτούν γραφεία, καταστήματα και κατοικίες που ορίζουν το σύγχρονο εμπορικό κέντρο. Ακόμα και σε μια γκρίζα, βροχερή μέρα, η πινελιά του φθινοπώρου – ένα δέντρο με φλογερά πορτοκαλοκόκκινα φύλλα – υπενθυμίζει ότι η φύση είναι αναπόσπαστο κομμάτι του αστικού σχεδιασμού. Το καλοσχεδιασμένο παρτέρι με τα φωτεινά λουλούδια μπροστά από τον μοντέρνο όγκο δείχνει την έμφαση στην ποιότητα ζωής.
Το μεσαιωνικό μεγαλείο συναντά την ελευθερία

Στην Ουτρέχτη, την καρδιά της Ολλανδίας, σε έναν χώρο που έχει καθορίσει την ταυτότητα της πόλης για αιώνες, τον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Μαρτίνου (Domkerk). Αυτό που κάνει την εμπειρία στον Άγιο Μαρτίνο μοναδική, είναι η γέφυρα που ενώνει το μνημείο με το σήμερα. Στην Domplein το σημείο όπου κάποτε βρισκόταν το κεντρικό κλίτος του ναού – το οποίο κατέρρευσε σε μια καταιγίδα του 1674 και δεν ξαναχτίστηκε ποτέ – συναντάμε τη σύγχρονη ζωή. Η φωτογραφία από το πέρασμα μεταξύ του πύργου και της εκκλησίας, δείχνει ανθρώπους να περνούν, να βιώνουν τον χώρο. Εκεί, ακριβώς δίπλα στα μεσαιωνικά τείχη, το τροχίλατο σταντ με τα φυλλάδια για την αναζήτηση του αληθινού Θεού, χωρίς φραγμούς και περιορισμούς, δεν είναι απλώς μια τυχαία λεπτομέρεια. Είναι η ζωντανή συνέπεια της ιστορίας του Domkerk: Υπήρξε το κέντρο της θρησκευτικής και πολιτικής δύναμης για αιώνες, μεταμορφώθηκε από την Καθολική στην Προτεσταντική πίστη (Μεταρρύθμιση), βίωσε καταστροφές και ξαναγεννήθηκε. Ακριβώς έξω, η παρουσία του σταντ, υπενθυμίζει ότι η πνευματική αναζήτηση είναι μια διαρκής, ανθρώπινη ανάγκη, που σήμερα εκφράζεται με ελευθερία και ανοιχτό διάλογο…
Ταξιδεύοντας στην καρδιά της Ουτρέχτης…

Η ιστορία του χώρου ξεκινά από ένα ρωμαϊκό φρούριο (Castellum Trajectum) και μια μικρή ξύλινη εκκλησία τον 7ο αιώνα. Στη συνέχεια, ο ιεραπόστολος Άγιος Γουίλιμπρορντ ανοικοδόμησε τον ναό και τον αφιέρωσε στον Άγιο Μαρτίνο της Τουρ, τον Ρωμαίο στρατιώτη που μοιράστηκε τον κόκκινο μανδύα του με έναν ζητιάνο. Ο σημερινός ναός, ένα γοτθικό αριστούργημα, ξεκίνησε να χτίζεται το 1254 στα θεμέλια μιας παλαιότερης ρωμανικής εκκλησίας.

Χρειάστηκαν σχεδόν τρεις αιώνες για την ολοκλήρωσή του, με τον πύργο, τον εμβληματικό Domtoren, να ολοκληρώνεται το 1382, ο οποίος είναι και ο ψηλότερος εκκλησιαστικός πύργος στην Ολλανδία. Το πιο συγκλονιστικό γεγονός στην ιστορία του ναού συνέβη την 1η Αυγούστου 1674. Μια σφοδρή καταιγίδα (που λανθασμένα θεωρήθηκε τυφώνας) προκάλεσε την κατάρρευση του κεντρικού κλίτους (του ναού) της εκκλησίας.

Το Αποτέλεσμα: Ο ναός χωρίστηκε στα δύο. Ο Πύργος Dom (Domtoren – η ψηλή κατασκευή που βλέπετε στη μία φωτογραφία) έμεινε όρθιος, αλλά ξεχωριστός, ενώ το ανατολικό τμήμα, το χοροστάσιο και το εγκάρσιο κλίτος (το τμήμα με το μεγάλο παράθυρο που βλέπετε στην άλλη φωτογραφία), παρέμειναν επίσης. Το κλίτος δεν ξαναχτίστηκε ποτέ, δημιουργώντας τη σημερινή Domplein (Πλατεία Dom). Στο έδαφος της πλατείας, πέτρες διαφορετικών χρωμάτων σηματοδοτούν το αρχικό περίγραμμα.
Αθάνατα αριστουργήματα που μένουν για πάντα

Τα «Ηλιοτρόπια» (Sunflowers) ένα από τα διασημότερα έργα τέχνης παγκοσμίως. Η σειρά με τα «Ηλιοτρόπια», που φιλοτεχνήθηκε από τον Βίνσεντ Βαν Γκογκ (Vincent van Gogh) κατά την παραμονή του στην Αρλ της Νότιας Γαλλίας (1888-1889), αποτελεί σύμβολο της αισιοδοξίας και της χρήσης του λαμπερού κίτρινου χρώματος που χαρακτήρισε εκείνη την περίοδο του. Το Μουσείο Βαν Γκογκ στο Άμστερνταμ φιλοξενεί μία από τις πέντε εκδοχές των Ηλιοτροπίων που εκτίθενται σε μουσεία παγκοσμίως. Είναι ένα έργο που προσελκύει εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο. Μάλιστα, ύστερα από εκτεταμένη έρευνα για τη συντήρησή του, το μουσείο ανακοίνωσε ότι ο πίνακας, αν και σταθερός, είναι πλέον πολύ εύθραυστος. Για τον λόγο αυτό, ελήφθη η σημαντική απόφαση να παραμείνει μόνιμα στο Άμστερνταμ και να μην ταξιδέψει ποτέ ξανά σε εκθέσεις του εξωτερικού. Αυτό καθιστά τη επίσκεψη στο Μουσείο Βαν Γκογκ την μοναδική ευκαιρία για πολλούς να δουν αυτό το αριστούργημα στην Ολλανδία.

«Παπαρούνες και Πεταλούδες». Αυτό το έργο αναδεικνύει την αγάπη του Βαν Γκογκ για τη φύση και τα μικρά, καθημερινά θαύματα. Οι κόκκινες παπαρούνες αναδύονται μέσα από το πυκνό πράσινο, ενώ δύο φωτεινές, κίτρινες πεταλούδες κυριαρχούν στο κέντρο της σύνθεσης. Πρόκειται για ένα έργο που, αν και ίσως λιγότερο διάσημο από τα Ηλιοτρόπια, είναι εξίσου αντιπροσωπευτικό της μετα-ιμπρεσιονιστικής του τεχνοτροπίας και της ιδιαίτερης δύναμης του χρώματος. Ο πίνακας αυτός αποτελεί έναν ακόμα «θησαυρό» της συλλογής του Μουσείου Βαν Γκογκ, προσφέροντας μία διαφορετική οπτική στην ενασχόληση του καλλιτέχνη με τα φυτικά θέματα. Με αυτά τα δύο έργα κλείνουμε το αφιέρωμα στον Βίνσεντ Βαν Γκογκ και το Μουσείο του στο Άμστερνταμ, αναγνωρίζοντας τη σημασία του ως το μόνιμο σπίτι για τη μεγαλύτερη και πιο εύθραυστη κληρονομιά του μεγάλου ζωγράφου.
Δείτε ΕΔΩ και ΕΔΩ τα δυο προηγούμενα δημοσιεύματα που κάναμε για το Μουσείο αυτό…
Βόλτα στην πόλη με βαριά σύννεφα και ψιλή βροχή

Πλησιάζουμε στα μέσα Νοέμβρη. Ο καιρός αλλάζει και η χώρα μπαίνει επίσημα στους φθινοπωρινούς, χειμωνιάτικους ρυθμούς. Όταν όμως ακούς για “κακοκαιρία στην Ελλάδα”, το μυαλό σου δεν πάει απαραίτητα στην Αθήνα. Κι όμως, η πρωτεύουσα, αυτή η πόλη των αντιθέσεων, ξέρει να φοράει και τον μουντό της μανδύα. Οι εικόνες που τραβήξαμε τις τελευταίες μέρες αποκαλύπτουν μια άλλη Αθήνα.

Μια πόλη όπου ο ουρανός είναι «βαριεστημένος», φορτωμένος με γκρίζα σύννεφα που σκεπάζουν τις πολυκατοικίες και τους ελάχιστους λόφους που ξεπροβάλλουν στο βάθος. Ο αέρας είναι υγρός, βαρύς, και μια ψιλή βροχή – εκείνη η βροχή που δεν σε μουσκεύει αλλά σε κρυώνει– πέφτει πότε-πότε, σαν υπενθύμιση ότι ο Νοέμβριος είναι εδώ. Οι κεντρικοί δρόμοι δεν χάνουν την κίνησή τους, αλλά η ατμόσφαιρα έχει αλλάξει.

Τα δέντρα με το ακόμα ζωντανό πράσινό τους γίνονται η μόνη φωτεινή αντίθεση στο φόντο των μπεζ και λευκών κτιρίων. Τα καλώδια κρέμονται πάνω από τους δρόμους, σαν μαύρες γραμμές που χωρίζουν τον γκρίζο ουρανό από τη γκρίζα άσφαλτο. Στις γωνίες των δρόμων η αρχιτεκτονική του μεσοπολέμου ή των πρώτων μεταπολεμικών δεκαετιών, με τα μπαλκόνια της και τα διακοσμητικά της στοιχεία, αποκτά μια μελαγχολική ομορφιά κάτω από τον βαρύ ουρανό.

Kεντρικός σιδηροδρομικός σταθμός Άμστερνταμ

Ο κεντρικός σιδηροδρομικός σταθμός του Άμστερνταμ είναι ένας από τους πιο σημαντικούς και πολυάσχολους συγκοινωνιακούς κόμβους στην Ολλανδία, καθώς και ένα εντυπωσιακό αρχιτεκτονικό ορόσημο της πόλης. Το κτίριο, που βλέπετε και στη φωτογραφία, χτίστηκε μεταξύ 1881 και 1889. Σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Pierre Cuypers (γνωστός και από το Rijksmuseum) και τον μηχανικό/αρχιτέκτονα A.L. van Gendt, σε στυλ Νεοαναγέννησης (Neo-Renaissance).
Είναι χτισμένος πάνω σε τρία τεχνητά νησιά στο IJ (έκταση νερού) και στηρίζεται σε περίπου 8.700 ξύλινους πασσάλους. Είναι το πιο επισκέψιμο εθνικό μνημείο (εθνική κληρονομιά) της Ολλανδίας, λόγω του μεγάλου αριθμού επιβατών.
Προσφέρει συνδέσεις με τρένα (εθνικά και διεθνή, όπως Eurostar, ICE), μετρό, τραμ, λεωφορεία και φέρι (προς την περιοχή του IJ). Είναι η ταχύτερη σύνδεση με το Αεροδρόμιο Σίπχολ (Schiphol), με τη διαδρομή να διαρκεί περίπου 15-20 λεπτά. Ο σταθμός διαθέτει 11 αποβάθρες (πλατφόρμες) και εξυπηρετεί καθημερινά περίπου 250.000 εισερχόμενους και εξερχόμενους επιβάτες. Στο εσωτερικό του θα βρείτε καταστήματα, καφέ, εστιατόρια, τουριστικά γραφεία, γραφεία έκδοσης εισιτηρίων και θυρίδες αποσκευών. Βρίσκεται στην καρδιά της πόλης, καθιστώντας τον ιδανικό σημείο εκκίνησης για περιήγηση στα αξιοθέατα.